Bir maddenin saf madde olup olmaması kimya açısından önemlidir. Çünkü saf maddelerle saf madde olmayanlar arasında çeşitli özellikler açısından büyük ayrım vardır. Naftalin çeşitli alanlarda kullanılan önemli bir maddedir. Bu yazıda naftalin saf madde midir ona değineceğiz. Dilerseniz hemen cevabı verelim.
Naftalin saf bir maddedir. Çünkü bir kimyasal bileşiktir. Bileşikler tek bir madde içerirler ve saf madde olarak sınıflandırılırlar.
Naftalin saf maddedir derken burada saf naftalinden bahsediyoruz. Eğer naftalinin içine başka bir madde karıştırırsanız o artık saf madde değil karışım olacaktır.
Neyin saf madde olup olmadığıyla ilgili çeşitli yazılar yayımlamaktayız. Daha önce de toprak saf madde midir yazısını yayımlamıştık. Merak ediyorsanız o yazıdan da faydalanabilirsiniz.
Naftalinin Özellikleri
Naftalini saf madde yapan özelliği bir karışım değil bir bileşik olmasıdır. Bileşikler birden fazla elementin bir araya gelmesiyle oluşmuş yapılardır. Naftalin molekülünde de 10 karbon ve 8 hidrojen bulunmaktadır. Yani naftalinin kimyasal formolü C10H8 şeklindedir.
Formülden de anlayacağınız gibi naftalin organik bir bileşiktir. Karbon bazlıdır. Bu nedenle elde edilmesi de organik kimya yöntemleriyle olur. Günümüzde naftalin uygun katalizör kullanılarak petrolden ya da kömürden elde edilmektedir. Petrol ve kömürün de organik olduğunu biliyoruz.
Naftalinin kendine ait kokusu vardır. Doğal haliyle koku yayan bu bileşik aromatik hidrokarbon sınıfındadır. Naftalin aynı zamanda halkalı yapıda bir hidrokarbondur ve çift halka yapısını gösterir.
Naftalin suda çözülmez ancak belirli şartlar sağlandığında alkolde çözünebilir.
Naftalinin Kullanım Alanları
Saf madde olan naftalinin belirli bir erime sıcaklığı vardır. Ancak onu özel kılan faktörlerden biri de erimesidir. Naftalin genellikle katıdan doğrudan gaza geçer. Yani sıvılaşmaz. Bu da eriyip havaya karışmasını kolaylaştırır ve onu kullanışlı bir bileşik yapar.
Bu maddenin günlük hayatta olduğu gibi sanayide de çeşitli kullanım alanları bulunmaktadır. Bunlardan en önemlilerine değinelim.
Naftalinin kullanım alanları şöyle sıralanabilir:
- Zehirli etkisi sayesinde haşerelerin yok edilmesinde kullanılır.
- Çeşitli kumaşların korunmasında naftalinden yararlanılır.
- Yine lavaboların temiz kalmasını ve güzel kokmasını sağlamak için naftalin kullanılır.
- Yapıştırıcılarda ve dolgu maddesi üretiminde naftalinden faydalanılır.
- Çeşitli özel yakıtlarda kullanılır.
- Bazı kimyasal maddelerin yapısına katılır.
- Tarım ilaçlarında kullanılabilir.
- Boya sanayisinde kullanılabilir.
Naftalin oda koşullarında genellikle kademeli olarak gaz haline geçer. Böylece uçarak kaybolur. Ancak naftalin zehirli bir maddedir. Bilinçsiz bir şekilde kullanılması bu saf maddenin ölümcül olmasına yol açabilir.